Wyniki retrospektywnej analizy zakażeń COVID-19 u pacjentów onkologicznych w Wuhan: szczegółowa charakterystyka przypadków o ciężkim przebiegu infekcji

Analiza czynników ryzyka związanych z przyjęciem na Oddział Intensywnej Terapii, koniecznością zastosowania wentylacji mechanicznej lub zgonem.


Publikacja naukowa: Zhang L, Zhu F, Xie L, et al. Clinical characteristics of COVID-19-infected cancer patients: A retrospective case study in three hospitals within Wuhan, China. Annals of Oncology;
Praca opublikowana 23 marca 2020. DOI: https://doi.org/10.1016/j.annonc.2020.03.296

Zespół badawczy złożony z klinicystów pracujących w trzech szpitalach w Wuhan (Chiny), kierowany przez dr Min Zhou z Oddziału Medycyny Oddechowej i Opieki Krytycznej w Szpitalu Tongji, przeprowadził retrospektywną analizę przypadków klinicznych 28 pacjentów onkologicznych zakażonych COVID-19. Szczególną uwagę poświęcono ocenie czynników ryzyka związanych z przyjęciem na Oddział Intensywnej Terapii, stosowaniem wentylacji mechanicznej lub zgonem.
Grupa pacjentów uwzględniona w badaniu wykazała słabą odpowiedź na terapię. Ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań było zwiększone, szczególnie jeśli ostatni cykl leczenia przeciwnowotworowego miał miejsce w ciągu 14 dni od rozpoznania COVID-19. Wyniki badań zostały opublikowane 23 marca 2020 r. w czasopiśmie Annals of Oncology.

Podobnie jak inne koronawirusy, SARS-CoV-2 powoduje przede wszystkim infekcje dróg oddechowych. Zespół badawczy pod kierownictwem dr Min Zhou stwierdził, że dane opublikowane w czasopiśmie The Lancet Oncology dotyczące 18 pacjentów onkologicznych wyodrębnionych z grupy 2007 przypadków z COVID-19 w Chinach stanowi stosunkowo małą reprezentację o ograniczonej informacji klinicznej i wysokiej niejednorodności przebiegu choroby. Dlatego istotne kwestie dotyczące zasad leczenia pacjentów z nowotworami złośliwymi zakażonymi COVID-19 pozostają niejasne.

Istnieje pilna potrzeba odpowiedzi na pytanie, czy przebieg infekcji u pacjentów onkologicznych zakażonych COVID-19 ma odmienny przebieg kliniczny i czy charakteryzuje się gorszym rokowaniem, takim jak śmierć z powodu zakażenia lub ciężkie zapalenie płuc, oraz czy pacjenci powinni kontynuować terapię przeciwnowotworową w trakcie infekcji. Zespół badawczy z Wuhan miał na celu zbadanie tych problemów, przeprowadzając retrospektywne badanie pacjentów z nowotworami złośliwymi zakażonymi COVID-19.
Analizie zostali poddani pacjenci onkologiczni z laboratoryjnie potwierdzoną infekcją COVID-19. Dane kliniczne zebrano z dokumentacji medycznej pacjentów prowadzonej od 13 stycznia 2020 r. do 26 lutego 2020 r. Łącznie uwzględniono 28 pacjentów z nowotworami złośliwymi zakażonych COVID-19. Spośród nich, 17 pacjentów (60,7%) stanowili mężczyźni. Mediana wieku wynosiła 65 lat. Rak płuc był najczęstszym rodzajem nowotworu w badanej grupie: występował u 7 pacjentów (25,0%), rak przełyku zdiagnozowano u 4 pacjentów (14,3%), a rak piersi u 3 pacjentek (10,7%). U 10 pacjentów (35,7%) stwierdzono nowotwór złośliwy w stadium IV. U ośmiu pacjentów (28,6%) prawdopodobnie doszło do zakażenia wirusem SARS-CoV-2 podczas pobytu w szpitalu.

Wszyscy pacjenci byli w przeszłości poddani leczeniu przeciwnowotworowemu. W ciągu 14 dni od rozpoznania COVID-19, 6 pacjentów (21,4%) leczono co najmniej jednym rodzajem terapii przeciwnowotworowej, takim jak: chemioterapia u 3 pacjentów (10,7%), terapia celowana u 2 pacjentów (7,1%), radioterapia u 1 pacjenta (3,6%), immunoterapia u 1 pacjenta (3,6%); jeden z nich otrzymał leczenie skojarzone w postaci chemioterapii i immunoterapii.
Określono dwie główne grupy pacjentów: 8 pacjentów (28,6%), u których doszło do zakażenia COVID-19 w trakcie terapii przeciwnowotworowej w szpitalu i 20 pacjentów (71,4%), którzy zarazili się w swoich społecznościach. Oprócz nowotworu złośliwego, 11 pacjentów (39,2%) miało co najmniej jedną lub więcej chorób współistniejących.W badanej grupie występowały następujące objawy kliniczne: gorączka u 23 pacjentów (82,1%), suchy kaszel u 22 pacjentów (81%) i duszność u 14 pacjentów (50,0%), a także limfopenia u 23 pacjentów (82,1%), wysoka poziom białka C-reaktywnego u 23 pacjentów (82,1%), niedokrwistość u 21 pacjentów (75,0%) i hipoproteinemia u 25 pacjentów (89,3%).
Częstym obrazem w tomografii komputerowej CT klatki piersiowej były zacienienia typu mlecznego szkła, które stwierdzono u 21 pacjentów (75,0%) i niejednolita konsolidacja płuc u 13 pacjentów (46,3%).
Ogółem 22 pacjentów (78,6%) poddano terapii tlenowej, wobec 10 pacjentów (35,7%) zastosowano inwazyjną wentylację mechaniczną, a 2 pacjentów (7,1%) wymagało intubacji dotchawiczej i wentylacji inwazyjnej z powodu postępującej hipoksji. Znacząco więcej cięższych przypadków poddano wentylacji mechanicznej (nieinwazyjnej: 53,3% vs 0%, p <0,001; inwazyjnej: 13,3% vs 0%, p <0,001) w porównaniu z przypadkami nieciężkimi. Mediana okresu wentylacji mechanicznej dla wentylacji nieinwazyjnej i inwazyjnej wyniosła 2,5 dnia. Żaden z ciężkich pacjentów nie został poddany pozaustrojowemu dotlenianiu krwi.

W badanej grupie, 20 pacjentom (71,4%) przepisano co najmniej jeden środek przeciwwirusowy, a 9 pacjentom (32,1%) podano kombinację środków przeciwwirusowych. Empiryczną antybiotykoterapię zastosowano u 23 pacjentów (82,1%). Kortykosteroidy podano ogólnoustrojowo 15 pacjentom (53,6%). Terapię kortykosteroidami prowadzono częściej u pacjentów w ciężkim stanie (12/15, 80%) niż u nieciężkich przypadków (3/13, 23,1%). Siedmiu z ośmiu pacjentów z zespołem ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) otrzymało kortykosteroidy ogólnoustrojowo. Dawka i okres stosowania kortykosteroidów u pacjentów w ciężkim stanie były wyższe niż u nieciężkich przypadków, ale różnica ta nie była znacząca. Ponadto immunoglobulinę podano dożylnie 12 pacjentom (35,7%)

Na dzień 26 lutego 2020 r., u 15 pacjentów (53,6%) wystąpiły ciężkie objawy kliniczne, 6 pacjentów (21,4%) zostało przyjętych na Oddział Intensywnej Terapii, 10 pacjentów (35,7%) miało komplikacje zagrażające życiu, a 8 pacjentów (28,6%) zmarło.
Spośród 10 pacjentów z nowotworem złośliwym w IV stadium, u 7 pacjentów (70%) wystąpiły ciężkie objawy zakażenia COVID-19, natomiast wśród pacjentów o niższym stopniu zaawansowania nowotworu niż IV, 44,4% doświadczyło ciężkich objawów infekcji.
Wśród 6 pacjentów onkologicznych, którzy otrzymali leczenie przeciwnowotworowe w ciągu 14 dni od rozpoznania zakażenia COVID-19, u 5 pacjentów (83%) wystąpiły ciężkie objawy infekcji. Ponadto, ciężkie objawy choroby wystąpiły u 11 z 13 pacjentów (84,6%) z niejednolitą konsolidacją płuc wykazaną w badaniu CT podczas przyjęcia do szpitala.

Najczęstszym powikłaniem był zespół ostrej niewydolności oddechowej stwierdzony u 8 pacjentów (28,6%), wstrząs septyczny u 1 pacjenta (3,6%) i ostry zawał mięśnia sercowego (AMI) u 1 pacjenta (3,6%). Prawdopodobnie u dwóch pacjentów (7,1%) występowała zatorowość płucna.
Średni czas pobytu w szpitalu u 10 z 28 pacjentów (35,7%) wynosił 13,5 dnia; 10 pacjentów (35,7%) było nadal hospitalizowanych, a mediana czasu pobytu wynosiła 19 dni.
Spośród 28 pacjentów, 8 pacjentów (28,6%) zmarło, a mediana wynosiła 16 dni od przyjęcia do śmierć. Przyczyną śmierci był zespół ostrej niewydolności oddechowej stwierdzony u 5 pacjentów (62,5%), zatorowość płucna u 1 pacjenta (12,5%), wstrząs septyczny u 1 pacjenta (12,5%) i ostry zawał mięśnia sercowego u 1 pacjenta (12,5%).

Przy pomocy jednoczynnikowego modelu proporcjonalnego hazardu Coxa określono, że pacjenci onkologiczni, którzy otrzymali leczenie przeciwnowotworowe w ciągu 14 dni od rozpoznania COVID-19, byli w grupie większego ryzyka wystąpienia ciężkich objawów infekcji. Co więcej, niejednolita konsolidacja płuc w badaniu CT przy przyjęciu do szpitala, sugerowała podwyższone ryzyko wystąpienia ciężkich objawów w porównaniu z pacjentami bez niejednolitej konsolidacji płuc.
Podobne wyniki zaobserwowano w wieloczynnikowym modelu proporcjonalnego hazardu Coxa skorygowanym o wiek i płeć pacjentów. Jeśli terapia przeciwnowotworowa była prowadzona w ciągu ostatnich 14 dni, znacznie zwiększało to ryzyko wystąpienia ciężkich objawów przy współczynniku ryzyka (HR) 4,079 (95% przedział ufności [CI] 1,086-15,322, p = 0,037). Ponadto niejednolita konsolidacja płuc w badaniu CT wykonanym po przyjęciu do szpitala była związana z wyższym ryzykiem wystąpienia ciężkich objawów (HR 5,438; 95% CI 1,498–19,748, p = 0,010).

Po ocenie wszystkich ograniczeń niniejszego badania, autorzy podkreślili, że niezbędne jest prowadzenie dalszych analiz uwzględniających większą liczbę pacjentów rekrutowanych prospektywnie w celu szerszego określenia czynników ryzyka ciężkich objawów infekcji u pacjentów onkologicznych zakażonych COVID-1

Źródło oryginalnego tekstu: https://www.esmo.org/oncology-news/findings-from-a-retrospective-case-study-of-covid-19-infection-in-cancer-patients-in-wuhan-an-emphasis-on-severe-events?hit=some

Recommended Posts